Μακύνεια

Η αρχαία Μακύνεια είναι μία από τις σημαντικότερες αρχαίες πόλεις της περιοχής.

Ακρόπολη και οχυρώσεις

Η απομονωμένη, τειχισμένη ακρόπολη της πόλης κτίστηκε πιθανόν τον 3ο αι. π.Χ. σύμφωνα με τα έως σήμερα αρχαιολογικά ευρήματα,σε πλάτωμα στη θέση «Παλιόκαστρο», στην απόληξη του όρους Ταφιασσού (Παλιοβούνα) για να ελέγχει νότια και δυτικά την εύφορη πεδιάδα όπου σήμερα ρίσκονται οι οικισμοί Μακύνειας και Ρίζας, με θέα προς την Αχαΐα και το στενό του Ρίου-Αντιρρίου. Τα τείχη της, άλλοτε ιδιαίτερα ισχυρά, έχουν μήκος 377μ. και οχυρώνουν την επίπεδη κορυφή του λόφου σε εμβαδό 8.800 τ.μ. Για την κατασκευή των διπλών τοιχωμάτων της οχύρωσης χρησιμοποιήθηκαν για τα εξωτερικά μεγάλοι αδροί ογκόλιθοι από γκριζοπράσινο ψαμμίτη, που αφθονεί στην περιοχή, ενώ για τα εσωτερικά πακτώθηκαν με λατύπη χωρίς χώμα και πέτρες. Το τείχος ενισχύεται από 8 πύργους, 2 «οδοντώσεις» και 4 πύλες από τις οποίες η κεντρική βρίσκεται ανατολικά. Στην ακρόπολη τα κτίσματα που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα έχουν ταυτιστεί είτε με καταλύμματα ιδιωτών σε περίοδο πολιορκίας, είτε με αποθήκες στρατιωτικού κυρίως υλικού ή, τέλος,με χώρους στρατωνισμού.

Το θέατρο

Νοτιοανατολικά και εξωτερικά της ακρόπολης υπάρχει μικρό μονόσφηνο θέατρο που πιθανόν χρησιμοποιήθηκε και ως βουλευτήριο. Έχει τοξοειδή ορχήστρα χωρίς οχετό και στενό κοίλο χωρίς διάζωμα με 14 συνολικά σειρές ειδωλίων. Οι θέσεις των επίσημων ή τιμώμενων προσώπων τοποθετήθηκαν στο βόρειο τμήμα της ορχήστρας. Ενώπιόν τους σώζεται στη θέση του ως σήμερα ο λίθινος θρόνος του τιμώμενου προσώπου. Οι επίσημοι εκτός από τα δρώμενα στη σκηνή έβλεπαν και τους θεατές. Στα ανατολικά του θεάτρου βρισκόταν και η σκηνή η οποία όμως έχει υποστεί σημαντικές καταστροφές λόγω της απότομης κλίσης του εδάφους. Βόρεια και σε μικρή απόσταση ανασκάφηκε μεγάλος αμφιπρόστυλος ναός διαστάσεων 17,20Χ5,80μ. χωρίς να εντοπιστούν στοιχεία για τη θεότητα στην οποία είχε αφιερωθεί. Νεώτερες ανασκαφές στις παρυφές του λόφου έφεραν στο φως τμήμα του αρχαίου οικισμού.
Σήμερα στο αρχαίο θέατρο της Μακύνειας πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού παραστάσεις αρχαίου δράματος.