Οι Πρωταγωνιστές των δυνάμεων της Ιερής Συμμαχίας
Φίλιππος Β' της Ισπανίας
Ο Φίλιππος Β' ήταν γιος του βασιλιά της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και της Ισπανίας Καρόλου Ε' και της Ισαβέλλας της Πορτογαλίας. Γεννήθηκε στο Βαγιαδολίδ της Ισπανίας στις 21 Μαϊου 1527. Πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του ως το 1539 στην Καστίλη, υπό την επίβλεψη της μητέρας του. Για το λόγο αυτό αισθανόταν πάντοτε Ισπανός και καθόλου Γερμανός, γεγονός που τον εμπόδισε αργότερα να αισθανθεί πραγματικός ηγέτης της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο Φίλιππος πήρε αξιόλογη μόρφωση, ενώ την πολιτική του κατάρτιση ανέλαβε ο ίδιος ο πατέρας του. Βλέποντας τις ικανότητες του γιου του, ο Κάρολος αποφάσισε το 1543 να τον χρίσει αντιβασιλέα της Ισπανίας. Έτσι, σε ηλικία 16 ετών ο Φίλιππος βρέθηκε στην ουσία να κυβερνά το μεγαλύτερο κράτος της εποχής του, με εδάφη σε όλες τις ως τότε γνωστές ηπείρους. Το 1554 ο Φίλιππος παντρεύτηκε την 37χρονη τότε Μαρία Τυδώρ, βασίλισσα της Αγγλίας. Ήταν μια καθαρά πολιτική κίνηση που οδήγησε σε σύντομη συνένωση των δύο βασιλείων, η οποία έληξε με το θάνατο της Μαρίας το 1558. Το 1555 ο Φίλιππος αναγκάστηκε να αποκηρύξει τη διαδοχή του στο θρόνο της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας εξαιτίας των αντιρρήσεων του θείου του, Φερδινάνδου, ο οποίος είχε αναγορευθεί Βασιλεύς των Ρωμαίων από το 1531 και επιδίωκε να διατηρήσει τον τίτλο του αυτοκράτορα για το γιο του, Μαξιμιλιανό. Ο Κάρολος ωστόσο είχε μεριμνήσει ώστε ο γιος του να τον διαδεχθεί στις Κάτω Χώρες, όπου και ο Φίλιππος παρέμεινε για τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του. Παρά το γεγονός ότι ενεργούσε ως απόλυτος μονάρχης, στην εξουσία του έθετε άτυπα φραγμούς η αυξανόμενη παλατιανή γραφειοκρατία, καθώς και οι κατά καιρούς εξεγέρσεις, όπως αυτή των Μαυριτανών της Γρανάδας στα 1569, που κατέληξε στο διασκορπισμό τους σε άλλες επαρχίες. Το παρωνύμιό του “ο Συνετός” (Felippe el Prudente) δεν ήταν σε συνάφεια με την οικονομική του πολιτική, καθώς επί των ημερών του η Ισπανία πτώχευσε τέσσερις φορές. Από την άλλη πλευρά όμως, ήταν η εποχή της μέγιστης επέκτασης της ισχύος της στη διεθνή πολιτική σκηνή αλλά και της μέγιστης εδαφικής εξάπλωσής της.
Ο Φίλιππος αντιλήφθηκε εξαρχής τη δυναμική του Οθωμανού αντιπάλου του στη Μεσόγειο, Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Για το λόγο αυτό εμπνεύστηκε την ίδρυση μιας “ιερής συμμαχίας” που περιλάμβανε την Ισπανία, τη Βενετία, τη Γένοβα, το παπικό κράτος, το Δουκάτο της Σαβοϊας και τους Ιππότες της Μάλτας. Η συμμαχία συγκρούστηκε για πρώτη φορά με τους Οθωμανούς στη Τζέρμπα (Djerba) της Τυνησίας το 1560, με καταστροφικά αποτελέσματα: οι Οθωμανοί κατέλαβαν τη Τζέρμπα και οργάνωσαν από εκεί την εκστρατεία για την κατάληψη της Μάλτας το 1565. Η κατάληψη της Κύπρου από τον Σελίμ Β' το 1571 ενεργοποίησε ξανά τη συμμαχία, η οποία αυτή τη φορά συγκέντρωσε τις δυνάμεις της για να αντιμετωπίσει τελικά τους Οθωμανούς στη Ναύπακτο. Ο Φίλιππος αντιλήφθηκε εξαρχής τη δυναμική του Οθωμανού αντιπάλου του στη Μεσόγειο, Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Για το λόγο αυτό εμπνεύστηκε την ίδρυση μιας “ιερής συμμαχίας” που περιλάμβανε την Ισπανία, τη Βενετία, τη Γένοβα, το παπικό κράτος, το Δουκάτο της Σαβοϊας και τους Ιππότες της Μάλτας. Η συμμαχία συγκρούστηκε για πρώτη φορά με τους Οθωμανούς στη Τζέρμπα (Djerba) της Τυνησίας το 1560, με καταστροφικά αποτελέσματα: οι Οθωμανοί κατέλαβαν τη Τζέρμπα και οργάνωσαν από εκεί την εκστρατεία για την κατάληψη της Μάλτας το 1565. Η κατάληψη της Κύπρου από τον Σελίμ Β' το 1571 ενεργοποίησε ξανά τη συμμαχία, η οποία αυτή τη φορά συγκέντρωσε τις δυνάμεις της για να αντιμετωπίσει τελικά τους Οθωμανούς στη Ναύπακτο.
Πάπας Πίος Ε'
Ο Πάπας Πίος Ε', κατά κόσμον Antonio Ghislieri, ανήκε στις τάξεις των Δομινικανών μοναχών, γεγονός που καθόρισε τη μετέπειτα πολιτική του. Γεννήθηκε το 1504 κοντά στο Μιλάνο και εκάρη μοναχός το 1518 σε ηλικία 14 ετών. Το 1528 πήρε το χρίσμα του ιερέως και ξεκίνησε την εκκλησιαστική του καριέρα. Οι θέσεις του περί περιορισμού της κοσμικότητας και των δαπανών των ιερέων ενόχλησαν πολλούς. Ωστόσο το 1566, με τον αιφνίδιο θάνατο του Πάπα Πίου Δ', επελέγη ως νέος Πάπας, παίρνοντας το όνομα Πίος Ε'. Στη μόλις εξαετή θητεία του πέτυχε πολλά: οργάνωσε την αντιμεταρρύθμιση, κατάφερε αποφασιστικά πλήγματα κατά των μεταρρυθμιστών Ουγενότων στην Γαλλία, περιόρισε τις δαπάνες του κλήρου, επέβαλε λιτότητα και ηθική κάθαρση στη διαβίωσή τους, αφόρισε την Ελισάβετ Α' της Αγγλίας για τους διωγμούς της εναντίον των Καθολικών, επέβαλε συγκεκριμένο τελετουργικό στην καθολική λειτουργία και γενικά εφάρμοσε πιστά τις αποφάσεις της συνόδου του Τρέντο, της οποίας ήταν ένας από τους βασικούς εμπνευστές. Το 1571, μετά την πτώση της Κύπρου στους Οθωμανούς, αναβίωσε την ιερή συμμαχία, που βρισκόταν σε ληθαργική κατάσταση μετά τη ναυμαχία της Πρέβεζας το 1538, και ενεργοποίησε το συνασπισμό δυνάμεων που οδήγησε στη νικηφόρα για τις δυτικές δυνάμεις Ναυμαχία της Ναυπάκτου. Πέθανε την επόμενη χρονιά, το 1572, και αναγνωρίστηκε ως άγιος από την Καθολική Εκκλησία.
Δον Χουάν της Αυστρίας
Νόθος γιος του Καρόλου Ε' και ετεροθαλής αδελφός του Φιλίππου Β'. Ο Χουάν (Ιωάννης) γεννήθηκε το 1547. Η μητέρα του ήταν τραγουδίστρια και ο πατέρας του φρόντισε ώστε ο Χουάν να απομακρυνθεί σύντομα από αυτήν. Λέγεται ότι του είχε ιδιαίτερη αδυναμία και κατά τον τελευταίο χρόνο της ζωής του τον έφερε κοντά του ώστε να μπορεί να τον βλέπει. Μετά το θάνατο του Καρόλου, ο Φίλιππος κάλεσε τον Χουάν και του αποκάλυψε ότι ήταν γιος του αυτοκράτορα, στη συνέχεια δε τον έκανε μέλος της βασιλικής αυλής και του εκχώρησε σημαντική περιουσία, αρκετή για να ζει όπως έπρεπε ένας βασιλικός γόνος. Ο Κάρολος επιθυμούσε για το γιο του εκκλησιαστική καριέρα, ο Χουάν όμως σύντομα στράφηκε στο στρατιωτικό κλάδο. Το 1565 συμμετείχε στο εκστρατευτικό σώμα των Ισπανών που ενίσχυσαν την άμυνα της Μάλτας λύοντας τελικά την πολιορκία της από τους Οθωμανούς. Το 1568, σε ηλικία μόλις 21 ετών, ο Φίλιππος τον διόρισε γενικό αρχηγό του στόλου και επικεφαλής της ισπανικής αρμάδας. Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εκστρατεία για την πάταξη των εξεγερμένων Μαυριτανών στη Γρανάδα. Επιστρέφοντας, είχε ήδη ετοιμαστεί η αποστολή δυνάμεων στην Κύπρο, για την ενίσχυση της άμυνας του νησιού, και ακολούθησε την εκστρατεία υπό τις διαταγές του αρχιναύαρχου του Πάπα, Μαρκαντόνιο Κολόννα και του Γενοβέζου ναυάρχου, Τζιαν Αντρέα Ντόρια. Η ολιγωρία αλλά και ο κακός καιρός εμπόδισαν τις χριστιανικές δυνάμεις να δράσουν έγκαιρα. Ανασυντάσσοντας τις δυνάμεις τους, ωστόσο, αποφάσισαν να αναχαιτίσουν το Οθωμανικό ναυτικό, που ετοιμαζόταν πια να κυριαρχήσει στη Μεσόγειο, επιλέγοντας ως σημείο άμυνας τον Πατραϊκό Κόλπο, ανοιχτά της Ναυπάκτου. Ο Δον Χουάν ορίστηκε επικεφαλής των χριστιανικών δυνάμεων και η επιτυχής έκβαση της Ναυμαχίας θεωρείται λιγο-πολύ προσωπική του επιτυχία.
Αυγουστίνος Μπαρμπαρίγο (Agostin Barbarigo)
O Agostin Barbarigo ήταν Βενετός ευγενής, καταγόμενος από μια από τις μεγάλες οικογένειες της Βενετίας. Ο συνονόματος πρόγονός του είχε χρηματίσει δόγης στην περίοδο της μεγάλης ακμής και επέκτασης της Βενετίας και ήταν επί των ημερών του που η Βενετία είχε προσαρτήσει την Κύπρο καθώς και άλλες κτήσεις στην ανατολική Μεσόγειο. Ο ίδιος ήταν επιφυλακτικός κατά τις παραμονές της ναυμαχίας, θεωρώντας πως δεν έπρεπε να πάνε σε κατά μέτωπο αναμέτρηση με τον Οθωμανικό στόλο. Οι γαλέρες του αντιπαρατάχθηκαν με τις τουρκικές γαλιότες στο αριστερό τμήμα του σχηματισμού. Πολέμησε γενναία και έχασε τη ζωή του μαχόμενος.Sebastiano Venier
O Sebastiano Venier ή Veniero γεννήθηκε στη Βενετία περί το 1496. Η οικογένειά του είχε δεσμούς με τον Ελλαδικό χώρο και ιδιαίτερα με τα Κύθηρα, αφού συγγενείς και πρόγονοί του είχαν χρηματίσει άρχοντες του νησιού. Είχε εργαστεί ως δικηγόρος και είχε αναλάβει διάφορες διοικητικές θέσεις στη Δημοκρατία της Βενετίας. Το 1570 κατείχε το αξίωμα του “προνοητή” (procurator) και, εν όψει της νέας αντιπαράθεσης με την Οθωμανική Αυτοκρατορία για την κατοχή της Κύπρου, διορίστηκε από τη Γαληνοτάτη επικεφαλής του στόλου. Στη ναυμαχία της Ναυπάκτου ήταν γενικός διοικητής των Βενετικών δυνάμεων. Η νίκη του χάρισε μεγάλη δημοτικότητα. Το 1577 εξελέγη Δόγης, θέση που κράτησε για μία χρονιά, ως το θάνατό του το 1578 σε ηλικία 82 ετών.
Marc' Antonio Colonna
Καταγόταν από μια από τις επιφανέστερες οικογένειες του Λάτσιο, που τον 16ο αιώνα βρισκόταν υπό τον έλεγχο του Πάπα και του βασιλείου της Σικελίας, τότε υπό ισπανική επικυριαρχία. Στον πόλεμο εναντίον της Σιένα (1553-54) είχε χρηματίσει γενικός διοικητής του ισπανικού πεζικού. Με τη σύμπηξη της Ιερής Συμμαχίας για την αντιμετώπιση των Οθωμανών το 1570 του ανατέθηκε η διοίκηση του παπικού στόλου και στη συνέχεια ο Δον Χουάν της Αυστρίας τον επέλεξε ως γενικό αρχηγό του στόλου των συνασπισμένων δυτικών δυνάμεων. Επιστρέφοντας στην Ιταλία “εξαργύρωσε” την επιτυχία του παίρνοντας ακόμη μεγαλύτερα αξιώματα: διορίστηκε γενικός διοικητής του παπικού στόλου και, το 1577, ο Φίλιππος Β' τον έχρισε αντιβασιλέα της Σικελίας. Πέθανε το 1584.Giovanni Andrea (Gianandrea) Doria
Μικρανηψιός και θετός γιος του Andrea Doria, του γενοβέζου ευγενή και στρατηγού που ηγήθηκε των δυνάμεων της αψβουργικής αυτοκρατορίας επί Καρόλου Ε' και των ναυτικών δυνάμεων της ιερής συμμαχίας κατά την καταστροφική ναυμαχία της Πρέβεζας το 1538. Από τον θείο του κληρονόμησε τον τίτλο του Πρίγκηπα του Melfi. Ο Gianandrea ανέλαβε το αξίωμα του ναυάρχου της Γένοβας το 1556. Το 1560 αναμετρήθηκε στη ναυμαχία της Τζέρμπα με τον Piyale Pasha ο οποίος τελικά επικράτησε και ανακατέλαβε την Τύνιδα. Στη ναυμαχία της Ναυπάκτου, παρά τις αντιρρήσεις των Βενετών, του ανατέθηκε η διοίκηση της δεξιάς πτέρυγας του συμμαχικού στόλου.Miguel de Cervantes
Αν και απλός στρατιώτης στη ναυμαχία της Ναυπάκτου, ο Miguel de Cervantes χρήζει ιδιαίτερης μνείας, όχι μόνο γιατί υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους Ισπανόφωνους συγγραφείς ανά τους αιώνες αλλά και γιατί στο περίφημο έργο του “Ο δον Κιχώτης της Μάντσα” περικλείει πολύτίμες πληροφορίες για τη ναυμαχία. Γεννήθηκε το 1547 στο Alcalà de Henares, μια μικρή πόλη περίπου 15 μίλια μακριά από τη Μαδρίτη. Οι γονείς του, παγιδευμένοι σε έναν γάμο συμφέροντος, μετακινούνταν συχνά. Ο ίδιος αποφάσισε να ακολουθήσει τη λίγο τυχοδιωκτική καριέρα του στρατιώτη και κατατάγηκε στο ισπανικό ναυτικό το 1570. Είχε μείνει αδρανής ωστόσο όταν το 1571 επιβιβάστηκε στη γαλέρα Marquesa με κατεύθυνση το Ιόνιο και τη Ναύπακτο.
Αν και άρρωστος με πυρετό την ημέρα της ναυμαχίας, αρνήθηκε να μείνει κλινήρης και ανέβηκε στο κατάστρωμα να πολεμήσει. Πολέμησε πράγματι γενναία και δέχτηκε τρία τραύματα, δύο στο στήθος και ένα στο αριστερό του χέρι που τελικά αχρηστεύθηκε. Μετά την αποθεραπεία του, που διήρκεσε 6 μήνες, εξακολούθησε να εργάζεται στο ναυτικό ως αγγελιαφόρος, εωσότου το 1575 το πλοίο στο οποίο επέβαινε έπεσε στα χέρια αλγερινών πειρατών. Ο Θερβάντες πέρασε περίπου πέντε χρόνια ως σκλάβος στο Αλγέρι και τελικά απελευθερώθηκε χάρη στη συγκέντρωση χρημάτων από τους γονείς του και του Τάγματος της Αγίας Τριάδας, που φρόντιζε τους αιχμαλώτους. Οι εμπειρίες του κατά την παραμονή του στο Αλγέρι του πρόσφεραν την πρώτη ύλη για τη συγγραφή του αριστουργήματός του, του Δον Κιχώτη. Ο ίδιος συνήθιζε να λέει, αναφερόμενος στο αχρηστευμένο αριστερό του χέρι, ότι “ασχρηστεύτηκε για να δοξάσει το δεξί”.Οι πρωταγωνιστές της Οθωμανικής Αυτοκρατορία
Σελίμ Β'
Ο Σελίμ Β' ήταν ο τρίτος κατά σειράν γιος του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, τον οποίο είχε αποκτήσει με την αγαπημένη του Χασεκί Χιουρρέμ Σουλτάν, ουκρανικής καταγωγής. Το 1566 όταν ο Σουλεϊμάν πέθανε ξαφνικά από αποπληξία κατά τη διάρκεια εκστρατείας στην Ουγγαρία, ο Μέγας Βεζίρης Σοκολλού Μεχμέτ Πασάς απέκρυψε το θάνατο του ηγέτη από το στράτευμα και ειδοποίησε κρυφά τον Σελίμ να σπεύσει στην Κωνσταντινούπολη. Ο Σελίμ ανακηρύχθηκε 11ος σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και 90ς Χαλίφης του Ισλάμ στις 7 Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς και στη συνέχεια μετέβη στο Βελιγράδι για να συναντήσει το στρατό του. Μεγαλωμένος στο χαρέμι, καθώς διάδοχοι αρχικά ήταν τα μεγαλύτερα αδέλφια του, ο Σελίμ είχε αδυναμία στις κραιπάλες και ιδιαίτερα στο αλκοόλ. Για το λόγο αυτό είχε το παρατσούκλο “ο Μέθυσος”. Είχε αφήσει μεγάλο μέρος της ευθύνης για τη διακυβέρνηση της αυτοκρατορίας στον ικανότατο βεζίρη Μεχμέτ Σοκολλού, εγκαινιάζοντας έτσι μια πρακτική που θα διαρκούσε πάνω από έναν αιώνα (“ο αιώνας των βεζίρηδων”). Ωστόσο ο ίδιος είχε μεγάλες στρατηγικές ικανότητες και σχεδίασε εκστρατείες που έφτασαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία στη μέγιστη έκτασή της: την ανάκτηση της Υεμένης, την κατάκτηση της Κύπρου, την εκστρατεία στην Τυνησία, που καταλήφθηκε λίγους μήνες μετά το θάνατό του, το 1574. Μια εκστρατεία στου στη Ρωσία απέτυχε παταγωδώς. Στη Ναύπακτο ο οθωμανικός στόλος καταστράφηκε. Στο πολιτικό επίπεδο όμως καταγράφηκε στο ενεργητικό του η σημαντική συνθήκη της Κωνσταντινουπόλεως με τους Αψβούργους (1568). Ο θάνατός του το 1574 ήταν τυχαίος και προκλήθηκε από πτώση στο λουτρό του ενώ βρισκόταν σε κατάσταση μέθης.
Muezzinzade Ali Pasha
Όπως υποδηλώνει το όνομά του, ο Μουεζιν-ζαντέ Αλή Πασάς ήταν γιος του μουεζίνη που ιερουργούσε στο τζαμί δίπλα στο σεράι. Πολύ συχνά υποκαθιστούσε τον πατέρα του και η εξαιτίας της γλυκιάς φωνής του είχε γίνει αγαπητός στο χαρέμι και στον Σελίμ Β΄που είχε ανατραφεί εκεί. Όταν ο Σελίμ διαδέχθηκε τον πατέρα του, τον προβίβασε σε Καπουδάν Πασά και τον πάντρεψε με μία από τις κόρες του. Κατά την εκστρατεία για την κατάληψη της Κύπρου το 1570 ήταν επικεφαλής του στόλου. Αφού αποβίβασε τη χερσαία εκστρατευτική δύναμη, ο ίδιος με μεγάλο μέρος του στόλου κατευθύνθηκε προς την Κρήτη και την Πελοπόννησο για να αποκρούσει οποιαδήποτε προσπάθεια των δυτικών δυνάμεων να στείλουν ενισχύσεις στην Κύπρο. Η επιτυχία του στην εκστρατεία της Κύπρου δεν είχε ωστόσο συνέχεια. Ο Σελίμ Β΄του ανέθεσε την ηγεσία του στόλου και στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου. Του έδωσε μάλιστα και το λάβαρο των Χαλιφών, ένα ιερό λάβαρο όπου ήταν κεντημένες με χρυσοκλωστή σούρες από το Κοράνι. Κατά τη διάρκεια της μάχης η ναυαρχίδα του, η «Σουλτάνα» βρέθηκε αντιμέτωπη με τη ναυαρχίδα του συμμαχικού στόλου, τη La Real, επί της οποία επέβαινε ο Δον Χουάν της Αυστρίας. Τα δύο πλοία κόλλησαν μεταξύ τους και η συνέχεια δόθηκε σε μάχη σώμα με σώμα. Ο Αλί Πασά σκοτώθηκε όταν τον βρήκε ένα βόλι από μουσκέτο στο κεφάλι. Οι Ισπανοί τον αποκεφάλισαν και έστησαν το κεφάλι του σε πάσσαλο για να αποθαρρύνουν το στόλο του, επιδεικνύοντας μάλιστα και το ιερό λάβαρο των Χαλιφών που είχαν πάρει στην κατοχή τους. Το γεγονός αυτό είχε πράγματι ως αποτέλεσμα να αποσυντονιστεί η οθωμανική άμυνα και η ναυμαχία να λήξει υπέρ της Ιερής Συμμαχίας.Ουλούτς Αλί (UluçAli )
Ο Uluç Ali, γνωστός επίσης ως Uluç Ali Reis και αργότερα ως Kiliç Ali Pasha στις οθωμανικές πηγές και Occhiali στις δυτικές πηγές, υπήρξε μια μυθιστορηματική μορφή της Οθωμανικής ιστορίας. Γεννημένος το 1519 στην Καλάβρια της Κάτω Ιταλίας ως Giovanni Dionigi Galeni, γιος ναυτικού, προοριζόταν από τον πατέρα του για μια καριέρα στον κλήρο, αλλά αιχμαλωτίστηκε από τον Αλί Αχμέντ, έναν από τους κουρσάρους που συνεργάζονταν με τον Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα. Υπηρέτησε αρκετά χρόνια ως κωπηλάτης σε γαλέρες, ώσπου τελικά εξισλαμίστηκε και έγινε κουρσάρος και ο ίδιος. Γρήγορα έλεγχε μεγάλο μέρος των βορείων ακτών της Αφρικής και ένωσε τις δυνάμεις του με τον Τουργκούτ Ρεϊς, φόβητρο της Βορείου Αφρικής και Μπέη της Τρίπολης. Κατά την πολιορκία της Μάλτας, όταν σκοτώθηκε ο ναύαρχος Τουργκούτ Ρεϊς, ο Καπουδάν Πασάς Piyale Pasha ανέθεσε την αρχηγία του οθωμανικού στόλου στον Ουλούτς. Πάλι με τη μεσολάβηση του Piyale Pasha ο Ουλούτς ανέλαβε το αξίωμα του Πασά του Αλγερίου το 1568. Το 1571 οι γενίτσαροι στο στράτευμά του εστασίασαν. Η αναταραχή στην ανατολική Μεσόγειο του έδωσε μια καλή ευκαιρία να αφήσει την εσωτερική κρίση και να κατευθυνθεί προς τη Μεθώνη και την Κορώνη για να ενώσει τις δυνάμεις του με αυτές του Muezzinzade Ali Pasha. Ο τελευταίος του ανέθεσε τη διοίκηση της αριστερής πτέρυγας του στόλου κατά τη ναυμαχία της Ναυπάκτου. Ήταν ο μόνος από τους ναυάρχους που κατόρθωσε να κρατήσει τα πλοία του σε συνοχή, παρά τις απώλειες, και να κυριεύσει μάλιστα τη ναυαρχίδα των Μαλτέζων, αρπάζοντας ως λάφυρο, μεταξύ άλλων, και το λάβαρό τους. Επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη με 87 πλοία και πρόσφερε το μαλτέζικο λάβαρο ως δώρο στον Σελίμ Β', ο οποίος του έδωσε τον τιμητικό τίτλο Kılıç, δηλαδή “σπαθί”, και τον ουσιαστικό τίτλο του Καπουδάν Πασά και Μπεηλέρμπεη των νησιών. Πέθανε στην Κωνσταντινούπολη το 1587 και ετάφη στο Kılıç Ali Pasha τζαμί, ένα από τα τελευταία έργα του Μιμάρ Σινάν, σε παραθαλάσσια τοποθεσία στη σημερινή συνοικία Τοπχανέ.Mehmed Pertev Pasha
Αλβανικής καταγωγής, ανήλθε στα οθωμανικά δημόσια αξιώματα. Ανέλαβε τη θέση του μπεηλέρμπεη της Ρούμελης το 1554, όταν ο φίλος του Σοκολλού Μεχμέτ Πασάς ανήλθε στην ιεραρχία. Και ο ίδιος έφθασε μέχρι τη 2η θέση κάτω από τον βεζίρη. Γενικός διοικητής των ναυτικών δυνάμεων των Οθωμανών κατά την πολιορκία της Κύπρου το 1570, ένωσε τις δυνάμεις του με αυτές του Muezzinzade Ali Pasha στη ναυμαχία της Ναυπάκτου.
Mehmed Suluk Pasha
Γνωστός και ως Sirocco, δηλαδή νότιος άνεμος, ο Mehmed Suluk ήταν Μπέης της Αλεξάνδρειας την εποχή της ναυμαχίας. Είχε καταταγεί στον οθωμανικό στρατό στα 18 του χρόνια και είχε διαγράψει μια λαμπρή πορεία ως πολεμιστής του πεζικού κυρίως. Στο ναυτικό τομέα συμμετείχε στην πολιορκία της Μάλτας καθώς και στις πολεμικές επιχειρήσεις για την κατάληψη της Κύπρου, ήταν μάλιστα από τους αρχηγούς που παρέμειναν στην Κύπρο κατά την πολιορκία της Αμμοχώστου. Στη Ναύπακτο του ανατέθηκε η διοίκηση της δεξιάς πτέρυγας του οθωμανικού στόλου, δεν κατάφερε όμως να νικήσει τους Βενετούς που βρίσκονταν απέναντί του και τραυματίστηκε πολύ σοβαρά. Κατόρθωσε να διαφύγει, οι Βενετοί όμως τον καταδίωξαν και τελικά τον συνέλαβαν. Ζήτησε τότε να τον λυτρώσουν από το μαρτύριό του και ο Βενετός αξιωματικός τον εκτέλεσε επί τόπου.